Jankende hoorns, gillend luchtalarm, indrukwekkende beelden, persoonlijke vertelling

SINT JACOBIPAROCHIE – Of het nu door de toenemende dreiging in de wereld komt of door de bijzondere line-up met een musicalzangeres, een strijkerskwartet en een iPad-kunstenaar. Of misschien wel door de persoonlijke verhaallijn van verteller Lieuwe Wijbenga over het verzet op Het Bildt: de Groate Kerk zat tijdens de twee voorstellingen van ‘Klanken van Vrijheid’ over 80 jaar bevrijding bomvol. Met fanfare Burdine als organisator, in een schitterende hoofdrol.

Impact maken. Duidelijk laten blijken dat leven in vrijheid geen gegeven is. Zeker niet anno 2025. En daar een muzikaal programma omheen bouwen dat nog lang blijft hangen. Dat is de uitdaging die christelijke muziekvereniging Burdine uit Sint Annaparochie/Vrouwenparochie zichzelf in januari ten doel stelt. Een concert waarin de fanfare groots uitpakt in muzikaliteit en organisatie. Samen met muzikale ‘friends’ die bijdragen aan de experience die het concert moet worden. Ga er maar aanstaan.

Zinderend
Toch pakt de Bildtse fanfare deze handschoen vol vuur én enthousiasme op. Met succes, zo blijkt op zaterdagavond 12 april en zondagmiddag 13 april. Zelden zinderde de Groate Kerk zó van de emoties die het concert losmaakt. De line-up van Eke Salomé (zang), Regina Forte (strijkers), Marianne Groothof (iPad-tekeningen), Eerde Kalsbeek (kerkorgel) en fanfare Burdine onder leiding van Arend Gerds, blijkt een schot in de roos. Nog extra versterkt door de muzikale én verhalende opbouw van de voorstelling, ondersteund door indrukwekkende filmbeelden en geluidsfragmenten. Groot is dan ook de ontlading na de laatste noten van Burdine als de muzikanten al fluitend van ‘Colonel Bogey’ het podium verlaten. Onder het publiek én de hoofdrolspelers. Tranen vloeien onder menig aanwezige: van de emoties die de muziek, maar ook de verhaallijn van Wijbenga teweegbrengt.

Verlies en verdriet centraal
Ruim anderhalf uur eerder trapt Burdine ‘Klanken van Vrijheid’ na maanden van voorbereiding, indrukwekkend af met ‘To the ones we love’: muziek waarin verlies en verdriet centraal staat. Typerend voor het begin van de Tweede Wereldoorlog in Nederland, waarin het Nederlandse leger na vijf dagen strijd en vele slachtoffers moest capituleren. De voorafgaande beelden van verwoesting en chaos onderstrepen dat gevoel nog eens.

Persoonlijke verhalen
Raak zijn ook de vertellingen van Bildtker Lieuwe Wijbenga die als verteller de avond draagt. Over het verzet op Het Bildt, met een hoofdrol voor Lolle Rondaan uit Beetgum. Wijbenga schreef zijn vertellingen zelf en putte daarbij uit eigen historisch onderzoek. Speciaal gedaan voor ‘Klanken van Vrijheid’. Hij neemt de zaal als aan een touwtje mee naar 80 jaar geleden. Soms alleen vertellend, soms ondersteund door Burdine, met muziek uit de tv-serie ‘The Pacific’. Indrukwekkend.

Gevoelige snaar
Ook Eke Salomé stuwt de emoties in de kerk naar nieuwe hoogten met haar wonderschone stem. Bij ‘Only in sleep’ – een nummer dat ze zingt met begeleiding van Regina Forte én Burdine, bezingt Salomé de ik-persoon in het lied die in haar dromen teruggaat naar oude vrienden die ze in de oorlog is kwijtgeraakt. Bijzonder. Maar, in ‘Als wij niets doen’ – een lied uit de musical ‘Soldaat van Oranje’, raakt de zangers pas écht de gevoelige snaar. Meeslepend en op de toppen van haar volume, verhaalt Salomé in dit lied over het belang van opstaan en verzetten tegen de onderdrukker. Een lied dat je in je hart raakt.

Kwetsbaar
Regina Forte weet eveneens de juiste toon te vinden voor deze bijzondere voorstellingen. Zo zoekt het kwartet – bestaande uit Ina Andela, Anna Molleman, Inge van der Hoeven en Andrea Meijer, het in de uitvoering van ‘Schindler’s list’ in het kwetsbare van en aan de andere kant kunnen uitpakken met de strijkinstrumenten. Terwijl in ‘Now found is the fairest of roses’ het kwartet duister en mysterieus klinkt. Met minimale klanken trakteert Regina Forte het publiek ook nog op ‘Film Credits’, waarin de muziek uitbeeldt dat na een periode van verdriet en strijd, er ruimte ontstaat voor acceptatie en hoop. Heel mooi.

Gillend luchtalarm
Jankende hoorns, een gillend luchtalarm en een op volle kracht spelend fanfareorkest om het oorlogsgeweld uit te beelden, vormen de ingrediënten van het eerste deel van het werk ‘Kraftwerk’. Waarna de compositie een wending neemt en uitmondt in positieve, vredige klanken – onder andere door een zanggedeelte voor de muzikanten. Dit deel verwijst naar opbouw en vrede. Aan Burdine de taak deze vertolking de juiste inhoud te geven. En daarin slaagt het orkest onder de bezielende leiding van Arend Gerds glansrijk, getuige de grote zucht van verwondering die uit de zaal klinkt na de stralende slotnoot.  De tekeningen op iPad van Groothof bij dit werk, versterken dit gevoel.

Klank tsunami
In de hymne ‘To my country’ pakt Burdine andermaal uit. In dit koraalmatige werk dat fluisterzacht begint, beeldt componist Bernard Zweers het verlangen naar vrijheid van het Nederlandse volk uit. De compositie eindigt in een fortissimo waarin het orkest het thema van de hymne voluit speelt, daarbij ondersteund door Eerde Kalsbeek op kerkorgel: met alle registers open. Het resultaat: een tsunami aan koraalklank, eindigend met een secondenlang nagalmend slotakkoord. Dat maakt impact.

Vrolijke noot
De vrolijke noot bewaart Burdine voor het slot, wanneer de bevrijding van Het Bildt er eindelijk is. Met de heerlijke mars ‘It’s a long way to tipperary’ en het overbekende ‘We’ll meet again’ – beide aanstekelijk meegezongen door Salomé, wordt de voorstelling afgesloten en is de ontlading daar. Zowel bij het publiek, als (achter de coulissen) bij de hoofdrolspelers. ‘Klanken van vrijheid’ is daarmee een evenement dat nog lang naklinkt. En wat naar meer smaakt. Waarmee Burdine een volgende uitdaging wacht. Wordt vervolgd!